özel Salihli Medigüneş Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Kliniği Uzman Doktor Seher özlem Uğur, Romatizma nedir, nasıl görülür ve nasıl tedavi edilir? Hakkında bilgiler verdi.
Romatizmanın kemikler , kaslar, eklemler, tendonlar, bağlar gibi yapılardaki ağrı ve sızıları tanımladığını ifade eden Uğur Romatizmal hastalıklar iltihabi olan ve iltihabi olmayanlar olarak başlıca iki gruba ayrılabilir. İltihabi olan romatizmalar arasında; romotoit artrit, ankilozan spondilit, gut, behcet sendromu , SLE, vaskülitler yer alırken, iltihabi olmayan romatizmalar ise osteoartrit (eklem kireçlenmesi),osteoporoz (kemik erimesi), fibromiyalji (kas romatizması) yer alır. 150-200 e yakın sayıda romatizmal hastalık mevcuttur. İltihabi olanların çoğundan, özellikle genetik yatkınlığı olan kişilerde bağışıklık sistemi ve/veya iltihabi mekanizmaların uygunsuz ya da normal dışı çalışması ile vücudun kendisine yönelik hastalık oluşturması sorumlu tutulur” dedi.
En sık görülen romatolojik hastalıklar hakkında da bilgiler veren Uğur Kireçlenme iltahabi olmayan romatizmal hastalıklardan en sık görülenidir. Nedeni, genellikle genetik yatkınlıkla birlikte eklemin aşırı kullanımına bağlı gelişen aşınma ve yıpranmadır. Ayrıca şişmanlık, travmatik yaralanmalar da etkendir. Tüm bunlar eklem kırığının yapısını bozar. 40 yaşından itibaren daha sık saptanır. En çok diz, kalça, el parmak eklemlerini tutar. Tanıyı belirlemek için hastalık geçmişi (anamnezi) muayenesi,direkt grafi bulguları yardımcı olur. Tedavide çeşitli ilaçlar ile fizik tedaviden yararlanılır, gerekirse ameliyat önerilir. Romatoid artrit ise e sık el bileğinde ve el parmaklarında ağrı, şişlik, kızarıklık sıcaklık , sabah tutukluluğu ile giden eklem şikayetleri yapar. Ayrıca dirsek, diz, kalça eklemlerini de etkileyebilir. Kadınlarda daha sık gözlenir. Hastalık akciğer kalp , kan damarları, göz gibi organları da tutabilir. Hastanın tanısını belirlemede hastalık geçmişi, klinik muayene bulguları, labotuvar testleri yardımcı olur. Kanda CRP, ESR denen iltihap göstergeleri, tam kan sayımı, karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri, RF (romatoid faktör) değerleri takip edilir. ACPA (anti-CCP), romatoid artrit tanısında daha spesifik bir testtir, eklem bulgularıda varsa hastaya kesin tanıyı koydurabilir. Erken dönemde eklem grafilerinde tanıyı doğrulayacak bulgu yoktur. Hastalık ilerledikçe eklem aralıklarında daralmalar, küçük yenikler seçilebilir. Romatoid artrit tanısını koyar koymaz, hastalık modifiye edici (seyri değiştirici) romatizmal ilaçlar başlanmalıdır. Bu ilaçların en az 6 ay kullanılmasına rağmen hastalık aktivitesi sürüyor veya yan etki gelişimi v.b. nedenlerden ilaca devam edilemiyorsa biyolojik tedaviler gündeme gelebilir” dedi.
Ankilozan spondilit hakkında bilgiler veren Dr.Uğur En sık rastlanan şikayetleri, sağ ya da sol kalçada yer değiştiren kalça ağrısı, bel ağrısı, topuk ağrısı, derin nefes aldığında göğüs kafesinde ağrı, gözde ağrı ve kızarıklıktır. Bel ve kalça ağrısına sabahları tutukluluk (bir saati aşan) eşlik eder. Ağrılar , istirahatte iken artar, hareketle azalır. Genellikle hastalık 40 yaş öncesi başlar, erkeklerde daha sıktır. Tanıyı koymada ayrıca ayrıntılı muayene ve görüntüleme yöntemlerinden de yararlanılır. HLAB 27 genini taşıyanlarda bu hastalığın gelişme riski fazladır. Türkiye deki AS hastalarının %80 i bu geni taşır. Bu genin pozitifliği kanda saptanabilir. Anne veya babada (1. derece akrabalarda) AS saptanırsa %20 oranında geçme riski vardır. Ne kadar erken tanı konur ve tedaviye erken başlanırsa tedavide o ölçüde başarıya ulaşılır. İlaç tedavisi ve egzersizlerle şikayetlerin azalması ve kaybolması mümkündür. Romatizmal hastalıkların çoğu kronikleşen hastalıklardır, tekrarlayıcıdır. Belirli aralıklarla hekim tarafından takipleri gerekir. Takipler kan hastalığının seyrini izlemede verilen tedavinin etkinliğini değerlendirmede önemlidir. Takipler sırasında ilaçların dozu ayarlanır, olası yan etkilerin olup olmadığı araştırılır. Dolayısıyla sürekli bir hekim -hasta işbirliği gereklidir. Romatizmal hastalık düşündüren aşağıdaki şikayetlerin gelişmesi halinde dikkatli olunuz, Eklemlerde ağrı, şişlik, sıcaklık, kızarıklık, eklemlerde hareket kısıtlılığı, sabahları eklemlerde, belde, omurgada sertlik, tutukluluk olması, ağız ve göz kuruluğu, gözde tekrarlayan iltihaplar, el parmaklarında soğukta sararma , morarma, kızarma, ciltte güneşe karşı aşırı duyarlılık, cilt altında ele gelen bezeler, ellerde veya vücudun herhangi bir yerinde deride sertlilik, ağızda, genitel bölgede yara. Bu şikayetlerin bir veya birkaçının varlığında, romatizmal hastalıklar da ilgi sahasına girdiğinden fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanına başvurabilirsiniz. Hastanemiz; romatoloji hastalıkların tanısını koyarken yararlanılan labotuvar testleri ve görüntüleme yöntemleri ile ilgili gerekli zengin donanıma sahiptir” sözlerine yer Verdi.